Skip to content

Volmachten in Brussel: er zijn meerdere manieren om met een crisis zoals het coronavirus om te gaan

Volmachten in Brussel: er zijn meerdere manieren om met een crisis zoals het coronavirus om te gaan

Donderdag werd in het Waals parlement het voorstel besproken dat de meerderheid van PS, Ecolo, Défi, sp.a, Groen en OpenVLD had ingediend om de regering via het mechanisme van “volmachten” wetgevende bevoegdheid te geven. Via dat mechanisme, dat tot dusver nog nooit op gewestelijk niveau is gebruikt, krijgt de regering dus de volle bevoegdheid om beslissingen te nemen zonder dat de parlementsleden daarover moeten stemmen. De regering vraagt die volmachten omdat de meerderheid op hetzelfde moment de parlementaire werkzaamheden voor de komende weken opschort. De PVDA heeft zich van stemming onthouden. Een woordje uitleg van Françoise De Smedt, PVDA-fractieleider in het Brusselse parlement.

Het is klaar en duidelijk dat we momenteel met een heel zware crisis af te rekenen hebben. Zo’n crisis vergt krachtige en eenduidige maatregelen voor het hele land. En de gezondheid van de mensen is daarbij onze absolute prioriteit. Daarom is het noodzakelijk dat we onmiddellijk dringende maatregelen moeten kunnen nemen om de ziekenhuizen, de huisartsen die instaan voor de eerstelijnszorg, de rusthuizen en dergelijke te ondersteunen. We moeten de regels kunnen wijzigen om, indien dat dringend noodzakelijk is, vergunningen af te kunnen leveren of overheidsopdrachten toe te kennen. Tot daar staan we op dezelfde lijn als de regering. Sinds het uitbreken van de crisis zijn we steeds constructief geweest en we hebben alle maatregelen gesteund ter bescherming van de volksgezondheid en onze gezondheidsdiensten. Dat zullen we ook blijven doen voor elke maatregel die met dat doel voor ogen wordt getroffen. Wij staan dan ook volledig achter het besluit van de Brusselse regering om huisuitzettingen of het afsluiten van water, gas of elektriciteit op te schorten. We steunen de lopende sensibiliseringscampagnes op radio, tv en sociale media. En we staan ook achter het idee om fondsen beschikbaar te stellen aan werknemers, zelfstandigen en kleine ondernemingen waarvan het inkomen bedreigd wordt.

De PVDA wil een drijvende kracht blijven in deze crisis. We hebben nog heel wat voorstellen die we willen indienen, voorstellen die gebaseerd zijn op onze ervaringen op het terrein, waarbij we zowel de gezondheid als het inkomen van alle werkende mensen willen beschermen. We steunen ons daarbij vooral op de uitgebreide ervaring en deskundigheid van onze dokters die actief zijn bij de dokterspraktijken van Geneeskunde voor het Volk. Het is trouwens op basis van hun expertise dat we eisen dat alle niet-essentiële productie en diensten zo snel mogelijk worden stopgezet om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Diezelfde expertise op het terrein dwingt ons er ook toe eisen te formuleren om het inkomen van de werknemers te beschermen (zie ook Coronavirus: 5 dringende maatregelen om de werkende klasse te beschermen).

De PVDA vindt dat er nog een aantal maatregelen genomen moeten worden die tot dusver nog altijd niet zijn genomen. Er wordt gediscussieerd over de manier waarop we met een dergelijke crisis moeten omgaan en om die discussie goed te voeren is een openbaar en democratisch debat onontbeerlijk en moet het parlementaire toezicht op de regering worden voortgezet. Samengevat, in plaats van alle verantwoordelijk in handen van de regering te leggen en de werking van het parlement gewoon op te schorten, moeten we kunnen blijven vragen stellen, interpelleren, ideeën aandragen en stemmen over dringende maatregelen. Het is belangrijk dat de maatregelen die de regering oplegt openbaar en in alle transparantie kunnen worden besproken.
Dat is gebleken uit het schaal rond het tekort aan mondmaskers. Maar we zien het ook bij de maatregelen om thuis te blijven: het is absurd mensen te verbieden hun vrienden te ontmoeten, als je ze elke dag naar de fabriek stuurt alsof er niks aan de hand is. In verschillende ondernemingen (Audi, Sonaca, Safran …) is er gemor en wordt daarom het werk neergelegd. Ook bepaalde overheidsdiensten zouden de instructies beter moeten opvolgen en hun werknemers naar huis sturen. Wij zijn voorstander van een volledige lockdown van alle niet-essentiële sectoren. De ervaring in andere landen toont immers aan dat dat de enige efficiënte manier is om de besmettingscurve om te buigen en te vermijden dat onze gezondheidsdiensten instorten. Het is onbegrijpelijk dat de regeringen in België die maatregelen niet nemen en we moeten daar bij de regeringen op kunnen blijven hameren.

Ook de verdeling van het fonds van 110 miljoen euro verdient een openbaar debat en parlementair toezicht. Zal dat geld bij voorrang naar werknemers, zelfstandigen en kmo’s gaan of naar de grote ondernemingen? Hoe zal het worden besteed? Met welke prioriteiten? Volgens welke timing? We kunnen de regering niet over de hele lijn een blanco cheque geven. Het behoud van het parlementair debat is noodzakelijk en daarom geven we niet onze volle steun aan het voorstel voor de bijzondere bevoegdheden.

Wat we horen uit het veld is onrustwekkend, want de crisis slaat ongemeen hard toe in de sector die hulp verleent aan daklozen en migranten. Er is een gebrek aan vrijwilligers, voedsel, beschermingsmateriaal. Er is nog in niets voorzien om preventief risicogroepen te kunnen isoleren. Daklozen en migranten zijn door de regering volledig over het hoofd gezien tijdens het opstellen van de instructies. Wanneer zullen ze de sporthallen of lege hotels openstellen? Kunnen diensten zoals de Brusselse grootkeukens, die normaal gezien instaan voor de bereiding van schoolmaaltijden, geen hulp bieden? We moeten een publiek debat kunnen blijven voeren om oplossingen aan te reiken voor deze crisis.

We erkennen dat de Brusselse ordonnantie inzake de volmachten een veel duidelijker kader biedt dan het Waalse decreet. Maar wij willen geen regelrechte opschorting van het parlement, want dan is geen enkel publiek debat meer en zijn er ook niet voldoende garanties op het vlak van transparantie en democratie, wij vragen dat het parlement blijft functioneren, op een aangepaste manier, in overeenstemming met de huidige gezondheidscrisis. Vandaag zou de gezondheidscommissie bijeenkomen, het enige orgaan waar wij aan de regering onze vragen konden stellen over het omgaan met de crisis, maar die is afgelast, zonder dat er in een alternatief werd voorzien. Men had bijvoorbeeld toch kunnen overwegen om het debat te beperken tot de fractieleiders of enkele parlementsleden? De stad Gent bewijst dat het technisch wel mogelijk is om, met respect voor de gezondheidsvoorschriften, oplossingen te vinden voor het verderzetten van de bestuursactiviteiten. In Gent zijn de technische diensten erin geslaagd om op één dag een digitaal videoconferentiesysteem op poten te zetten waaraan meer dan 50 personen kunnen deelnemen en waardoor de commissies en de gemeenteraad verder kunnen functioneren. Ook het Italiaanse en het Franse parlement hebben besloten om op die manier verder te werken. Als dat mogelijk is in de Gentse gemeenteraad en in het Franse parlement, waarom dan niet in Brussel? De meerderheid heeft nog steeds niet op ons voorstel geantwoord.