Begin november hebben de werknemers van de onderneming KONE, één van de grote Europese leiders in liften, voor de eerste keer sinds de komst van de onderneming in België zo’n 30 jaar geleden, gedurende 6 dagen gestaakt. Ze besloten de toenemende werkdruk in combinatie met de veel te lagen lonen een halt toe te roepen. Na de mobilisatie van de werknemers was de onderneming verplicht om te luisteren naar de eisen en zijn winst eerlijker te verdelen.
Een toenemende werkdruk om de honger naar winst van het bedrijf te stillen
Sinds een aantal jaar is de werklast van de werknemers van KONE onafgebroken gestegen. Het is met een bang hart dat een aantal onder hen hun bedrijf gsm aanzetten in het begin van de maand, met zekerheid wetende dat er tientallen oproepen voor achterstallige reparaties zullen komen die ze nooit allemaal zullen kunnen afhandelen. Tot op het punt dat de meerderheid, met de bedoeling om een nog grotere achterstand te vermijden, een aantal reparaties afstreept in de planning, ondanks deze niet uitgevoerd zijn. Ze hebben geen andere keuze, de directie geeft hen geen ademruimte. Een groot aantal werknemers krijgen een burn-out of nemen ontslag door het te hoge werkritme in combinatie met een opvallend laag loon.
De actievoerders en een voorzitter die zijn zakken vult terwijl de werknemers zwoegen
Nochtans verkeert de onderneming in goede financiële gezondheid. Ze kan zich veroorloven om het werktempo te verlagen en zelfs de werknemers een hoger loon te geven. Vorig jaar maakte het bedrijf 1 miljard euro winst waarvan ongeveer 800 miljoen werd uitbetaald aan de aandeelhouders. De voorzitter van KONE, Antti Herlin, heeft een jaarlijks loon van 500 miljoen, of beter 250.000 euro per uur of 4200 euro per minuut. En de voorzitter heeft naast dit geweldige loon, afgelopen jaar voor 200 miljoen aan dividenden uitgekeerd gekregen.
De werknemers roepen stop en eisen een verlaging van het werktempo in combinatie met een verhoging van hun loon
Na het organiseren van een vergadering door de vakbond om de werknemers het nieuwe systeem van geolocatie en de werkorganisatie dat de KONE groep had besloten om te instaleren met als doel de productiviteit van de werknemers te verhogen uit te leggen, hebben ze besloten dit niet te aanvaarden en een verlaging van de werkdruk te eisen. Daarnaast wouden ze een betere verdeling van de geproduceerde rijkdom van de onderneming, die in werkelijkheid geproduceerd wordt door de werknemers zelf. Ze voerden een staking gedurende 6 dagen. Dit was nog nooit eerder gebeurt bij KONE. De directie zag zich genoodzaakt om te onderhandelen en twee voorakkoorden werden voorgesteld tijdens deze 6 dagen. Maar deze voorstellen werden onthaald als een belediging door de werknemers gezien het moeilijke werk dat ze dagelijks verzetten en de enorme voordelen van onderneming.
De directie verplicht te plooien door de volharding van de werknemers
Hierdoor was de directie verplicht om eerlijkere voorwaarden voor de werknemers voor te stellen. Ondanks dat de directie zich, sinds een aantal jaar, arrogant en minachtend opstelt ten aanzien van de werknemers, heeft de mobilisatie hen verplicht rond de tafel te gaan zitten en te onderhandelen gedurende een aantal uren om een degelijke oplossing uit te werken voor de werknemers. Een derde plan werd op donderdag 22 november voorgesteld. Deze keer werd het voorstel aanvaard door 63% van de werknemers. Het bevat een verhoging van minimum 630 euro nette per jaar, dat kan oplopen tot 900 euro indien bepaalde voorwaarden van de productiviteit zijn vervult. De loonsverhogingen zullen zich sneller opvolgen en het loonplafond van deze verhogingen zal worden opgetrokken. De werknemers mogen nu ook hun bedrijfscamionnette gebruik voor privé aangelegenheden mits een kilometervergoeding die betaald zal worden aan de werkgever. De werkgevers met een tijdelijk contract zullen na 6 maanden tewerkstelling in het bedrijf verplicht een langdurig contract krijgen. Wat betreft de werkdruk, heeft de directie zich geëngageerd om dertien nieuwe werknemers aan te verwen voor het einde van maart. Een mooie overwinning.
Het is dus een serieuze vooruitgang die de werknemers verkregen hebben dankzij hun mobilisatie. Een voorbeeld voor anderen. In werkelijkheid was het voor velen de eerste keer dat ze deelnamen aan een staking. Een groot deel van de Nederlandstalige werknemers kwamen pas voor de eerst keer in contact met hun Franstalige collega’s aan het stakingspiket voor de hoofdzetel in Brussel. Ze deelden samen een maaltijd en leerden eindelijk hun dagelijkse lotsgenoten kennen die ze nog nooit eerder hadden ontmoet.
Een strijd met internationale gevolgen
De Belgische werknemers van KONE werden gevolgd en gesteund door syndicale delegaties van KONE over heel Europa die hen tijdens de staking boodschappen van solidariteit stuurden. De werknemers van KONE hebben steunberichten gekregen van delegaties uit Finland, Noorwegen, Oostenrijk, Spanje, Italië, Engeland, Nederland en Denemarken. Deze syndicale delegaties, als ook de directie, beseffen dat wat in België is verkregen, ook in andere Europese landen geëist kan worden.
De werknemers van KONE weten dat dit slechts het begin is. Na de positieve ervaring wat ze kunnen bereiken door samen, verenigd, solidaire en gemotiveerd, werknemers uit het noorden en het zuiden en van alle sectoren van de onderneming, aan hetzelfde zeil te trekken, zijn ze klaar om zich te blijven verenigen en mobiliseren om hun werkvoorwaarden te verbeteren en een eerlijkere verdeling van de winst te verkrijgen die de onderneming dankzij hun werk binnenhaalt.
