Vandaag heeft het Brusselse parlement de begroting van het Gewest in plenaire vergadering besproken. De PVDA zorgde voor tandengeknars bij de parlementsleden van de meerderheid. De linkse partij sprak van een "progressieve bezuinigingsbegroting" en hekelde de keuze van de regering om de gezinnen te belasten om niet aan de hoge inkomens te raken. Dit is de toespraak van Françoise De Smedt vandaag in het parlement.
Mijnheer de Minister Président,
Dames en heren ministers en staatssecretarissen,
Meer dan 4000 mannen, vrouwen en kinderen zijn dakloos in Brussel. Meer dan 600 mensen zullen vroegtijdig sterven door luchtvervuiling. Het zijn twee voorbeelden die maar een tipje van de ijsberg zijn als we het over problemen hebben waarmee de gezinnen in ons Gewest te maken krijgen.
We hebben nood aan investeringen: Voor huisvesting, voor het klimaat, voor duurzame jobs, om de lonen van het personeel in de openbare diensten te hervaloriseren, in de ziekenhuizen, voor scholen, voor medische centra in alle wijken, om de riolering te renoveren, om fietspaden aan te leggen, om groene ruimte te creëren, om betaalbare homes en rusthuizen te bouwen voor de gezinnen, om publieke diensten in de nabijheid te hebben, om trams, bussen en metrolijnen te financieren met publiek geld, niet met dure PPS-constructies, om niet enkele honderden huizen te isoleren, maar hele wijken….
Dat moet er gebeuren als we uit de problemen willen geraken.
Alleen worden deze publieke investeringen onmogelijk gemaakt door de Europese richtlijnen. En wanneer investeren onmogelijk wordt gemaakt, moet er bespaard worden op beloften, op de noden van de mensen.
Dus voor 2020 gaat het om een besparingsbegroting, ook al hoort u dit niet graag, dat is wel de realiteit. Zoals ik al zei tijdens de bespreking van de aanpassingen 2019, we doen jullie een plezier door water in onze wijn te doen. Deze begroting is een progressieve besparingsbegroting van de Brusselse regering.
Het is een besparingsbegroting omdat besparen gebeiteld staat in het Europese verdragen die alle traditionele partijen hier aanwezig hebben gestemd in 2013. Zoals mijn voorganger Michael Verbauwhede in 2016 zei: “Deze Europese verdragen zijn een keurslijf. Ze zijn verschrikkelijk voor de bevolking, voor de noden en voor de economie. We moeten niet onderhandelen hoe hard of zacht de Europese ketting moet aangespannen worden, we moeten ons ervan losmaken.
Het gaat om een besparingsbegroting omdat u het Europese keurslijf aanvaardt, en omdat u niet de minste aanstalte maakt om u er tegen te verzetten. Eén zinnetje kwam steeds terug in de verschillende commissies: “We zullen zien of het budgetaire kader ons toelaat om deze of geen investering te doen.” waarmee alles gezegd is. Het is een besparingsbegroting want u wil geen andere keuzes maken. U wil het geld niet halen daar waar er geld is, enwaar het zich op een schandalige manier aan het opstapelen is. “Albert Frère bezat evenveel rijkdom als de 2,2 miljoen armste Belgen.” Niet wij, maar OXFAM zij dit.
U wil niet herverdelen en er blijven dus weinig opties over:
Ten eerste, u bespaart in de verschillende departementen. Kijken we naar Actiris waar ze het met 30 miljoen minder zullen moeten doen. U kondigt een hervorming voor de dienstencheques aan, waarvan u vindt dat de kost te hoog is voor het Gewest. En ik citeer: “Men moet dus dit tewerkstellingsmechanisme behouden en tegelijkertijd het budgetair kader afbakenen.”
Maar wat bedoelt u juist mijnheer Clerfayt met “het budgetair kader afbakenen”? Gaat u de waarde per dienstencheque verhogen? Met het risico dat hierdoor het zwartwerk opnieuw toeneemt? Wilt u dat?
Ten tweede, u stelt een aantal beslissingen uit naar de lente. En wat binnen zes maanden? Hoopt u op een mirakel? Uitstellen is vooral het signaal geven dat de beloften van juli niet kunnen gehouden worden door een gebrek aan middelen. Dat de beloften in het water vallen. Alleen wil u dat hier natuurlijk niet meteen toegeven...
- Er is het gratismaken van de MIVB voor min 25-jarigen en 65-plussers. Zelfs die 20 miljoen zijn er nu niet voor handen. Meer zelfs: Onlangs liet de heer Clerfayt weten dat “datgene dat gratis is geen waarde heeft, en dat u dus tegen een gratis openbaar vervoer bent. Maar de lucht is gratis mijnheer Clerfayt, en toch is deze vitaal, en is lucht waardevol! En ook gratis openbaar vervoer is waardevol. Het volstaat om eens een bezoek te denken aan Duinkerke en er de positieve effecten van het gratis openbaar vervoer op te meten. U zal zien dat de gevallen van agressie zijn afgenomen, dat minder mensen de auto nemen, u zal zien dat het gratis-verhaal veel voordelen heeft van een grote waarde is voor de stad.
- Een ander voorbeeld is de lang beloofde maar nooit uitgevoerde hervalorisering van de lonen van het personeel van de Lokale en Regionale Besturen. Lonen die lager liggen in Brussel dan in Wallonië en Vlaanderen. Een studie van Solidaris bevestigde onlangs de stijgen van de armoede, eveneens bij de werkende mensen. De laagste loonschalen bij de LRB’s zijn hongerlonen en duwen de mensen in armoede. Daarom heeft PVDA een resolutie heeft voorgesteld om het laagste loonbarema E af te schaffen. We hebben de werkende mensen gezien aan de deuren van het Parlement vandaag, ook in de tribunes. De regering kan hun eisen niet meer negeren. En er beweegt ook wat want in oktober heeft u de eisen van het personeel erkend.
Mijnheer Clerfayt, gedurende de vergadering van Commissie binnenlandse zaken op 26 november, hebt u verklaard dat “de hervalorisering van de loonbarema’s van de werknemers van de LRB’s legitiem zijn” en dat u “een antwoord zal trachten te formuleren op de vragen van de vakbonden.” Nochtans is er niets voorzien in uw begroting om tegemoet te komen aan de ‘legitieme’ eisen van de vakbonden.
U rechtvaardigt de afwezigheid van de verhoging van de kredieten voor de LRB’s door te stellen dat “de Regering, die onlangs samen zat met de vakbonden, zich zal uitspreken over de budgetaire marges voor het einde van het jaar.” Kortom, het standpunt van de regering is ambigu, u blaast koud en warm tegelijkertijd.
Onze partij hecht veel belang aan de openbare diensten, zij zorgen voor herverdeling van de rijkdom door diensten met een hoge kwaliteit te bieden aan de bevolking. En het spreekt voor zich dat de werknemers die deze diensten garanderen degelijke loon- en arbeidsvoorwaarden moeten krijgen. In één van de rijkste regio’s van Europa moet de regering stoppen met treuzelen en de correcte loon- en werkomstandigheden garanderen aan zijn personeel.
Wat met de beloften rond de uitbreiding van de jongeren-garantie? We hebben veel kritiek op deze mechanismen, maar ook daar lijkt u uw beloften niet te kunnen houden.
Ten derde, u gaat de Brusselse gezinnen doen betalen.
Laat mij u even de Franse humorist, Félix Lobo, citeren. Hij zei het volgende, een uitspraak op het lijf van dit progressief besparingsbudget geschreven. Ik heb de uitspraak een beetje aangepast: “We leven in een wereld waar diegenen die leven met 10.000 euro per maand die mensen die 1800 euro verdienen overtuigen dat zij moeten betalen om om diegenen die met 800 euro moeten rondkomen bij te staan.” en ik voeg er aan toe: “Maar de echte vraag is, het zijn degenen die miljoenen verdienen die eerlijk moeten bijdragen om het leven menswaardig te maken voor iedereen.”
Want dat is wat jullie doen, mensen die 1800 euro verdienen overtuigen dat zijn de rekening moeten betalen!
a) U doet dat door de huurprijzen niet te laten dalen
De wooncrisis woedt voort, en dus een groot deel van de gezinnen verliest een aanzienlijk deel van hun koopkracht, dankzij uw beleid.
U kiest om hen huurprijzen te laten betalen die 20% sneller zijn gestegen dan de kosten van het levensonderhoud. U maakt deze keuze wanneer er oplossingen bestaan die niets kosten. U kan het huurrooster bindend maken om de huurprijzen te laten dalen.
U valt hun koopkracht aan en laat hen de hoge huurprijzen betalen door het aantal sociale woningen niet te laten stijgen. U beloofde 235 woningen in 2020. Dus ik ben gaan kijken naar de tabel die u ons gaf Mevrouw de Staatssecretaris, om te zien over welke projecten we het juist hebben. En ik moest vaststellen dat van de 230 woningen die u aankondigde voor 2020, ik 127 sociale woningen telde en 38 woningen waarvan we niet juist weten wat er juist van zal worden… Dus 127 sociale woningen voor 2020...
Of hoe de zaken mooier voorstellen om dan uiteindelijk te gaan voor business as usual…
Of hoe grote verklaringen afleggen en in de echte wereld amper iets af te leveren… 127 sociale woningen in 2020, het zal worst wezen voor de 43.000 families die wachten op een sociale woning!
In 2004 en in 2013 heeft men ons 9000 woningen beloofd op de rekening van de BGHM. 15 jaar later zijn we ver van huis. In 15 jaar zijn er amper 110 sociale woningen per jaar geleverd. U beloofd om deze keer 6400 woningen te bouwen deze keer… maar aan dit ritme zal er ook door deze belofte een streep getrokken worden.
Nochtans is er een manier om de bouw van sociale woningen te versnellen. Door de grote bouwpromotoren op te leggen om geen 15%, maar wel 30% sociale woningen te voorzien via de stedenbouwkundige lasten op alle grote bouwprojecten. Hetzelfde gaat op voor de meer dan 1 miljoen vierkante meters aan leegstaande kantoorruimtes. Ook daar kan er zonder kosten ingezet worden op het betaalbaar maken van woningen. U maakt een andere keuze, u laat de grote immobiliënbaronnen vrij spel, u laat de marktprijzen stijgen, u rolt de rode loper uit voor hen.
Gisteren hebben we vernomen dat het project aan de Ninoofse poort gebuisd werd door de Gewestelijke Ontwikkelingscommissie want ze beantwoordt niet aan de noden van de bewoners. En in de pers lazen we: “Het advies van de GOC kiest ondubbelzinnig de kant van de bewoners en van de talrijke instanties die het project afkeurden. Als de regering toch kiest om tegemoet te komen aan het advies dan is dat ondubbelzinnig in het voordeel van de bouwpromotoren.” Alles is gezegd mijnheer de President.
U voorziet één miljoen meer voor huursubsidies, maar dat was al voorzien in de vorige legislatuur, niets revolutionair dus, niets waarmee u 15.000 gezinnen die u ging helpen kan ondersteunen.
b) U overtuigd hen door de waterprijzen te laten stijgen
Nochtans zijn er mensen, zoals Antonio, die met de huidige tarieven er niet komen:
“Mijn problemen begonnen vijf jaar geleden. Ik en mijn toenmalige vriend huurden een appartement. Al meteen merken we op dat er toilet blijft lopen. Er was geen inventaris opgemaakt bij de huurovereenkomst en dus gedurende meer dan één jaar hebben we de eigenaar proberen te overtuigen om dat probleem op te lossen. Hij beloofde telkens het nodige te doen. Op een dag kreeg ik echter een rekening van 1600 euro te betalen. We hebben dan maar gekozen om het water af te sluiten in de kelder wat niet handig is wanneer je dan wel water nodig hebt. Uiteindelijk ben ik twee maal voor de vrederechter moeten komen voor deze rekening. Ik moest mijn zoon meenemen die nog niet naar school ging op dat moment.
De advocaat van Hydrobru kwam te laat en de rechter vroeg me om ergens anders te wachten omdat mijn kind teveel lawaai maakte. Uiteindelijk komt de advocaat aan, ik leg mijn situatie uit, dat de eigenaar betrokken partij is en dat ze vraagt uiteindelijk zelf uitstel aan.
Ik dacht dat goed nieuws was, maar… ik werd veroordeeld bij verstek! Ik was er niet goed van. De kosten lopen met nog een deurwaarder erbij.
Toen ik uiteindelijk ben verhuist, moest ik het water op mijn naam zetten. Niet veel later zijn ze het water komen afsluiten.
Ik denk dat er fundamentele noden en rechten zijn, noden die je niet mag ontnemen aan niemand. Water is zo’n fundamenteel recht. Er zijn genoeg belastingen en taksen waarmee we het recht op water kunnen garanderen. Het recht op water moet gegarandeerd zijn voor iedereen in eender welke omstandigheid. Ik had het gevoeld dat men ons levend wilde begraven.”
1014 waterafsluitingen in 2018...en dit aantal dreigt toe te nemen… U begint met een kleine prijsverhoging. “5 euro is immers niet veel.” Om uiteindelijk de deur open te zetten voor verdere verhogingen… Want u bent tenslotte ook op zoek naar miljoenen euros om de riolen te herstellen en met die eerste verhoging zal u er niet komen.
En ook hier opnieuw zorgen de Europese begrotingsbedragen voor stokken in de wielen… De renovatie van de riolering zijn publieke investeringen die simpelweg zouden moeten toegelaten worden, maar dat Europees keurslijf bekritiseert u niet in de verste verte.
c) U kiest ervoor om de tarieven van de MIVB te laten verhogen
Om waarschijnlijk het gratis maken van tickets voor min-25jarigen en voor 65-plussers te betalen. Bedankt om de mensen tegen elkaar op te zetten. Ook hier kan u de grote bedrijven laten bijdragen. De helft van de huidige inkomsten bestaan trouwens al uit abonnementen die betaald worden door de werkgevers.
Un choix rationnel serait pourtant de faire contribuer les grandes entreprises qui génèrent tous ces déplacements. La moitié des recettes actuelles de la STIB proviennent déjà des abonnements payés par les employeurs. Généralisons un système domicile-travail payé par les grandes entreprises pour financer la gratuité pour toutes et tous. C'est bon pour le portefeuille des familles, c'est bon pour la planète, c'est bon pour le budget !
d) u overtuigt ze door hen isolatiewerken op te leggen op hun kosten, aangezien en ik citeer u M. Maron “De hulp van de overheid zal moeten verhoogd worden. Zelfs als we niet alles zullen kunnen ten laste nemen”. In plaats van een betalingssysteem van derden op te zetten met een openbare bank om grootschalig werken mogelijk te maken, zoals in Duitsland is gebeurd. Om het de families mogelijk te maken isolatiewerken uit te voeren zonder ze in moeilijkheden te brengen.
e) U overhaalt ze door 47 000 wagens uit de LEZ te gooien vanaf de 1ste januari ek zonder hen alternatieven te bieden om zich te verplaatsen… met als resultaat dat ze genoopt zullen zijn een nieuwe wagen aan te kopen
vous les persuadez en éjectant 47 000 véhicules de la LEZ le 1er janvier prochain, sans offrir d'alternatives pour se déplacer... résultats ils seront condamnés à racheter une voiture, tot slot zijn het de automobielbedrijven die zich vermaken. Op die manier gaat u op geen enkele manier het probleem oplossen van de mobiliteit en het klimaat. Maar daarentegen rekent u wel op 5 miljoen inkomsten in uw budget door de boetes. Zoekt u wel echt om het aantal wagens in de stand te verminderen? We beginnen er ernstig aan te twijfelen...
f) U overtuigt ze ook door de kilometerheffing te willen invoeren.
Maar naast dit zijn er bijna 13 miljoen voorzien in de begrotingsaanpassing 2019 voor de vertrekpremies van gewezen parlementsleden...
De 10 000 euros overtuigen de 1800 euros per maand de rekening te betalen terwijl zijzelf hun voorrechten koesteren!
Ten vierde, de budgettaire trucjes waaronder de neutralisering van de strategische investeringen.
les entourloupes budgétaires dont la neutralisation des investissements stratégiques. Maar wat blijft er uiteindelijk buiten de perimeter? In feite wat Europa toelaat: de multinationals vetten met de PPP’s zoals met de tunnels bijvoorbeeld… met dat is Europa in feite akkoord, maar wat met de investeringen in de publieke huisvesting? Wat met de schepping van kwaliteitsjobs in de openbare sector? Wat met de loonsverhogingen van de LRB’s.
Sprekende over de PPP, verklaart u M Maron dat, ingeval u niet het openbaar geld vindt, u zal overgaan naar een PPP voor het biomethaniseringscentrum “en dat het meer zal kosten deze PPP te sluiten”. Maar indien het over uw eigen geld gaat, zou u dat ook gezegd hebben? Want hier hebben we het over het geld van de families dat men gaat verkwisten en dit opnieuw omdat u het Europees kader aanvaardt.
Ik rond af met een citaat van de Abbé Pierre : « de politiek is weten wiens geld men neemt en aan wie men het geeft».
U kiest ervoor het bij de families te nemen om het aan de grote bedrijven en de grote vastgoedbeleggers te geven of uw te lege kassen te vullen. Dat is UW keuze. Maar de mensen zijn het beu altijd te betalen, ze zijn het beu altijd meer te geven terwijl de grote investeerders, die jullie constant liefkozen, blijven een hold op uitvoeren op de budgetten van de families.
Zoals Minister Gatz het zei 14 dagen geleden, wij komen met voorstellen. Een reeks zeer redelijke voorstellen want ze kosten nts, zoals de omkadering van de huurprijzen of sociale woningen opleggen via de stedenbouwkundige lasten. En een aantal voorstellen die doen bijdragen die werkelijk de middelen hebben, miljoenen.
Alles ligt op een dienblad, het is gratis, het legt geen druk op het budget, en het zijn integendeel investeringsprojecten die koopkracht aan de families geven en die zullen opbrengen in de toekomst.
Ik citeer nogmaals abbé Pierre: « de politiek is weten wiens geld men neemt en aan wie men het geeft».
